Fark Et! Önleyici Eğitim Programı Birinci Oturum

PROJENİN AMACI NEDİR?

Flört şiddeti tüm dünyada etkisini sürdüren fiziksel, duygusal, cinsel, sözel flört şiddeti gibi birçok çeşidi bulunan şiddet türüdür. Bireyler bu flört şiddetinin bazen farkında olduğu gibi bazen de -özellikle duygusal flört şiddeti söz konusu olduğunda- farkında olmayabilir. Projemizin nihai amacı önleyici eğitim programlarının üniversite öğrencilerinin flört şiddeti farkındalığına yönelik etkisini saptamak, flört şiddeti farkındalığını arttırmak ve flört şiddetini önlemektir.

PROJENİN ALT AMAÇLARI NELERDİR?

Üniversite öğrencilerinin flört şiddeti konusunda bilgi eksikliğini interaktif bir süreç içerisinde gidermek, flört şiddeti alanında ülkemizdeki yetersiz kalan çalışmalara bilimsel bir katkı sağlamak, üniversite öğrencilerinin flört şiddetiyle karşılaşması halinde yararlanacakları baş etme becerilerini öğretmek, üniversite öğrencilerinin flört şiddeti ve toplumsal cinsiyet algısı arasındaki ilişkiyi fark etmelerini sağlamak, üniversite öğrencilerinin flört içi şiddete yönelik olumsuz ve yanlış algılarının ilerideki ilişkilere yansımasını önlemek, flört şiddeti farkındalığını sürdürülebilir kılmak ve üniversitenin tümüne bu farkındalığı yaymak ve teknoloji çağında flört şiddetinin özellikle siber zorbalık alanında da yer bulmuş olması nedeniyle siber zorbalık ve flört şiddeti ilişkisini açıklamak ve önüne geçmek alt amaçlar arasındadır.

PROJENİN HEDEFLERİ VE ÖNEMİ NEDİR?

Projenin hedefi, üniversite öğrencilerine uygulanan önleyici eğitim programı öncesinde verilecek öntest ve program sonrasında verilecek sontest arasında flört şiddetine yönelik farkındalık düzeyinde anlamlı ve olumlu bir gelişim gerçekleşmesini sağlamaktır. Böylece üniversite öğrencilerinin flört şiddetine yönelik farkındalık ve olumlu davranış değişikliklerini önleyici eğitim programı sayesinde kazandırmak hedeflenmektedir. Literatür taramalarımız sonucunda ulaşılan eksiklik ülkemizde flört şiddetine yönelik önleyici çok fazla çalışma yapılmadığı görülmüştür.

Araştırmalar sonucunda bu konunun özellikle üniversite öğrencileri arasında büyük bir risk faktörü olması ve önlenmediği takdirde flört şiddetinin etkisini yaşam boyu arttırarak devam edeceği sonucuna ulaşılmıştır. Projemizin önemi üniversite öğrencilerine önleyici eğitim programları aracılığıyla flört şiddetine dair farkındalık kazandırmaktır. Flört şiddetine yönelik tutumu ölçmekten ziyade flört şiddeti farkındalığı kazandırarak sonraki ilişkilere yönelik riski en aza indirmek amaçlanmıştır. Bununla birlikte yaşam boyu devam edebilecek flört şiddetinin önüne geçme isteği de ve flört şiddetine yönelik farkındalığı sürdürülebilir kılarak flört şiddetinin önüne geçmek için teknoloji desteğini kullanması da bir diğer önemidir. Flört şiddetinin sosyal, psikolojik ve fiziksel olarak bireyleri olumsuz yönde etkilemektedir. Önleyici eğitim programıyla birlikte olumsuz olan etkileri olumlu yöne çevirmek de projenin önemidir.

NEDİR BU FLÖRT ŞİDDETİNE YÖNELİK ÖNLEYİCİ EĞİTİM PROGRAMI?

Önleyici eğitim programları bireylere flört şiddetini tanıtan, bu şiddetin etkilerini ve bu şiddet karşısında nasıl davranmaları gerektiğini belirten, bireylere bu konuda farkındalık kazandıran önleyici ve iyileştirici bir psikoeğitim programlarıdır. Önleyici eğitim programları, problem ortaya çıkmadan önce engellemeyi ve var olan sorunun etkisini azaltmayı sağlamakla birlikte bireylerin duygusal ve fiziksel iyi oluşlarını arttıracak davranışları, tutumları, bilgileri güçlendirmek amacıyla düzenlenmiş programlardır (Korkut, 2017).

FLÖRT ŞİDDETİ NEDİR?

Flört; sosyal etkileşim içeren ve ilişkiye devam ya da sonlandırma niyetiyle eylemlerde bulunulan, daha sonra bir tarafın ya da iki tarafın isteğiyle sonlandırılan ya da resmi bir ilişkiyle (evlilik, nişanlılık, birlikte yaşama) devam eden bir ilişki türüdür (Baldan ve Akış, 2017). Flört, sosyal yaşamımızdaki diğer ilişkilerden daha özel olan karşılıklı duygusal çekim ve bağlılık içeren ilişkidir. Flört şiddeti, kişilerarası şiddet türlerinden birisi olup fiziksel, psikolojik ve cinsel şiddet gibi unsurları içermektedir. Başka bir deyişle, flört şiddeti; evli olmayan partnerlerden birinin ya da partnerlerin birbirlerine fiziksel, psikolojik, ekonomik, sözel ve cinsel istismar uygulaması ve sosyal kısıtlamalar getirmesi olarak tanımlanmaktadır (Aslan ve Ark, 2008; Sünetci ve diğer., 2016).

FLÖRT ŞİDDETİ TÜRLERİ NELERDİR?

•FİZİKSEL FLÖRT ŞİDDETİ: Tekmelemek, tokatlamak, itmek, yumruklamak gibi davranışlardır.

•PSİKOLOJİK FLÖRT ŞİDDETİ: İsim takma, alay etme, manipüle etme, kişiye yalnız hissettirme, aile ve arkadaşlarla görüşülmesine engel olma gibi davranışları içermektedir.

•CİNSEL FLÖRT ŞİDDETİ: Kişinin isteği dışında cinsel birliktelik için zorlama ya da bu istek reddedildiğinde bu konu ile ilgili söylentiler yaymak gibi durumlar cinsel flört şiddeti olarak görülmektedir. Kişinin isteği dışında öpme, dokunma ve fiziksel temasta bulunma bu flört şiddet türüne girmektedir.

•EKONOMİK FLÖRT ŞİDDETİ: Partnerinin çalışmasını engellemek, kazandığı parayı elinden almak, partnerini maddi açıdan zor duruma düşürmeye çalışmak, zorla çalıştırmak gibi davranışlarla ortaya çıkmaktadır.

•SÖZEL FLÖRT ŞİDDETİ ise partnerine bağırmak, hakaret edici ve aşağılayıcı sözler söylemek şeklinde görülmektedir.

•SOSYAL FLÖRT ŞİDDETİ: Parterin bireye karşı sosyal ilişkilerini kısıtlaması, kontrol etmesi ve sosyal olarak yalnızlaşmaya neden olacak şekilde davranmasıdır.

Örnek:

"Sevgilinin ailen veya arkadaşlarınla görüşmene izin vermemesi, kimlerle arkadaş olduğunu kontrol etmesi, 'namusunu koruduğunu' söyleyerek erkek arkadaşlarınla konuşmanı yasaklaması, kıskançlık yaparak sosyal ilişkilerini kısıtlamaya çalışması ve kıskançlığı sevgisinin dışavurumu gibi göstermesi, arkadaşlarına zaman ayırdığında seni suçlaması, eleştirmesi veya sana küsmesi, sürekli başkalarıyla flört edip etmediğini araştırması, toplum, aile veya okul karşısında seni 'utandırmak' ya da 'rezil etmekle' tehdit etmesi sosyal şiddet örnekleridir." (Mor Kadın Sığınağı Vakfı)

•DİJİTAL FLÖRT ŞİDDETİ: Sosyal medya hesaplarının şifrelerini istemesi ve kontrol etmesi, sosyal medyada kimlerle arkadaş olabileceğine karar vermesi, resim ya da video göndermek için zorlaması, telefon veya bilgisayar karıştırması, sürekli mesaj atması ve hızlı bir yanıt beklemesi dijital şiddet örnekleridir (Mor Kadın Sığınağı Vakfı).

FLÖRT ŞİDDETİ ETKİLERİ NELERDİR?

•Flört şiddeti, yaygın olarak fiziksel ve psikolojik sağlığı olumsuz yönde etkilemesi nedeni ile toplumun önemli problemlerinden biri olma özelliğini taşımaktadır.

•PSİKOLOJİK ETKİLERİ: Özgüvende azalma, öfke patlamaları, travma sonrası stres bozukluğu gibi ruhsal bozukluklar da ön plana çıkmakta; anksiyete, depresyon, ve intihar düşüncesi ya da girişimi gibi durumların sıklıkları artmaktadır. Utanç ve suçluluk duygusuna neden olmaktadır.

•FİZİKSEL ETKİLERİ: Flört şiddetinin yol açtığı önemli sorunlardan biri de alkol ve madde bağımlılığıdır. yeme bozuklukları, cinsel yolla bulaşan hastalıklar, istenmeyen gebelikler ve düşükler örnek olarak verilebilir.

•SOSYAL ETKİLERİ: Bireylerde yalnızlaşma, çevreden soyutlanma ve ilişki kurarken zorlanma gibi davranışlar görülebilir.

Kaynakça:

Avşar Baldan, G., Akış, N. (2017). Flört şiddeti. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 43(1), 41-44.

Sünetçi, B., Say, A. , Gümüştepe, B. , Enginkaya, B. , Yıldızdoğan, Ç. & Yalçın, M. (2016). Üniversite Öğrencilerinin Flört Şiddeti Algıları Üzerine Bir Araştırma. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi ,16 (1), 56-83.

Korkut Owen, F. (2017). Okul temelli önleyici rehberlik ve psikolojik danışma (5). Ankara: Anı Yayıncılık.

Mor Kadın Sığınağı Vakfı